Raadslid Tania Heimans (GroenLinks) vraagt het college van B&W opheldering over alarmerend nieuws na RIVM-onderzoek naar PFAS in het bloed van Nederlanders. Daaruit blijkt dat vrijwel iedereen in Nederland meer PFAS in zijn of haar bloed heeft dan medisch verantwoord wordt gevonden. In de regio Dordrecht – waar Chemours decennialang de schadelijke stof PFOA uitstootte – zijn de waarden van deze variant bovengemiddeld. Heimans wil weten hoe het zit met de inwoners van de Hoeksche Waard.
“Wat betekenen deze cijfers voor onze gemeente?” vraagt Heimans. “We moeten weten of ook hier sprake is van verhoogde concentraties, en wat dat betekent voor de gezondheid van onze inwoners.” Ze noemt het onacceptabel dat gemeenteraadsleden en inwoners via de media kennis moeten nemen van gezondheidsrisico’s, zonder enige toelichting of context vanuit het gemeentebestuur. “Het is bekend dat PFAS het immuunsysteem aantast en kankerverwekkend kan zijn,” aldus Heimans. “Dat het RIVM nu na hun bloedonderzoek zegt dat de te hoge waarden niet betekenen dat iedereen er ziek van wordt, is geen geruststelling. Het is bekend dat PFAS zich ophoopt in het lichaam. Het kan niet zo zijn dat zwangeren en kinderen worden blootgesteld aan nog meer PFAS, terwijl niemand ze daarvoor waarschuwt of tegen beschermt.”
Tijdens de komende raadsvergadering zal ze dit opnieuw onder de aandacht brengen.
Structurele inzet tegen PFAS
Enkele jaren geleden zette Heimans PFAS op de politieke agenda van de Hoeksche Waard. Sindsdien kreeg zij steun van raadsleden Mireille Louwerens (BurgerBelangen), Eline Rood (VoorWaards) en Erwin Niedeveld (Lokalen HW). Dankzij hun gezamenlijke inzet kwam er een informatieavond voor de gemeenteraad en inwoners, met bijdragen van het RIVM, de Omgevingsdienst en het Waterschap. Daaruit bleek vooral dat er nog veel onbekend is. Momenteel loopt er onderzoek naar PFAS-vervuiling aan de oostkant van het eiland.
Heimans wijst op haar aangenomen motie uit 2023 die zij samen met Louwerens, Rood en Niedeveld indiende: de motie Schone en Gezonde Hoeksche Waard. Daarin vroeg de raad om actuele en betrouwbare informatie over de kwaliteit van lucht, bodem en water op het eiland. “Daar wordt nu nog aan gewerkt,” zegt ze, “maar het duurt veel te lang. Als raad kunnen we onze controlerende taak alleen goed uitvoeren als we over de juiste informatie beschikken. Nu lopen we achter de feiten aan: te veel PFAS in het bloed is inmiddels al een feit.”
Verloren tijd en gemiste kansen
Heimans uit ook kritiek op gebrek aan daadkracht van de gemeente in het verleden. In 2019, toen Chemours een vergunning kreeg om opnieuw PFAS te lozen – waarvan een deel richting Hoeksche Waard stroomt – heeft de gemeente ondanks kritische vragen van GroenLinks geen bezwaar via een zienswijze ingediend. “Onbegrijpelijk,” zegt ze.
Wel is ze positief over de recente koerswijziging van het college. Dat sloot zich onlangs aan bij meer dan twintig andere gemeenten met een oproep aan het Rijk voor een landelijk PFAS-verbod. “Belangrijk omdat dat we onze omgeving en onze inwoners niet mogen laten vergiftigen,” zegt Heimans. “Doordat winst van de industrie jarenlang boven gezondheid en milieu stond, betalen wij een hoge prijs. Laten we ons eiland en onze inwoners beter beschermen.”