De ‘Beer’ ging los!

Afgelopen najaar en winter doken er in meerdere digitale, historische archieven en ook in privé verzamelingen met oude foto’s heel wat unieke opnamen op van ‘de Beer van Rotterdam’: Stoomijsbreker/sleper ‘Siberië’. Over dit unieke schip, gebouwd in 1925/1926 door de werf van Smit in Rotterdam had auteur Arie Pieters zes jaar geleden al het boekje ‘De Beer en Koning Winter’ geschreven. Maar na het zien van de ‘nieuwe’ historische kiekjes besloot hij in december 2023 het vervolg ‘De Beer ging los!’ te gaan schrijven.

Arie Pieters, woonachtig in ‘s-Gravendeel, is in het dagelijkse leven o.a. actief als fotograaf & tekstschrijver op het gebied van reclame & promotie en freelance correspondent voor een regiokrant. Eerder schreef hij o.a. boeken over monumentale bomen, plaatselijke en regionale historie en de natuur in de regio waar hij zelf woont; de Hoeksche Waard. Maar ook algemene geschiedenis heeft zijn interesse. In ‘De Beer ging los!’ blikken we vooral terug op de ijskoude winter van 1929. De tijd dat ijsbrekers nodig waren om rivieren bevaarbaar te houden. Een tijd ook dat mensen zich met de auto op het ijs waagden en de warmte in huis afkomstig was van de kolenkachel. Aan de hand van tientallen recent opgedoken, vaak bijzonder goede en scherpe foto’s, zetten we nog éénmaal de legendarische ijsbreker/sleper ‘Siberië’, in het zonnetje. Maar deze ‘nieuwe’, historische opnamen brengen ook tal van zaken aan het licht, die eerder op andere foto’s niet of maar deels zichtbaar waren. Een mooie fotografische terugblik, die liefhebbers van historie en zeker scheepvaart eigenlijk niet mogen missen.

De Beer kon zichzelf losmaken uit het ijs

De ‘Beer’ van Rotterdam volgde toen hij in 1926 in de vaart kwam niet alleen de Christiaan Brunings op als sterkste ijsbreker met zijn bijna 600 pk. Hij was ookop een andere manier bijzonder. Zeg maar gerust uniek. Dankzij een systeem van pompen en compartimenten in de romp kon het schip zichzelf ‘oprichten’ en zich zo bevrijden uit een vaste ijsmassa. Een belangrijk deel van de nu opgedoken opnamen zijn zo goed als zeker merendeels door een professionele fotograaf genomen. Zeer waarschijnlijk iemand die door een landelijke krant was ingehuurd om het einde van de winter van 1929 vast te leggen. Dat moest uiteraard gebeuren toen de konvooien ijsbrekers op pad gingen. Een mooi toeval voor de auteur van ‘De ‘Beer’ ging los!’ was dat heel wat van die professionele foto’s ter hoogte van ‘s-Gravendeel waren gemaakt. Siberië zou tot midden jaren vijftig dienst blijven doen als aanvoerder van konvooien ijsbrekers tijdens strenge winters. Helaas werd de ‘Beer’ in de jaren negentig in Italië gesloopt. Overigens doken er bij het bestuderen van sommige oude foto’s van Siberië ook details op die feitelijk niets met scheepvaart te maken hadden. Wist u bijvoorbeeld dat er voor het jaar 1900 al pocket-fotocamera’s waren…?